Oorsprong mindfulness
Mindfulness is inzichtmeditatie en heeft zijn oorsprong in het 2500 jaar oude Boeddhisme. In (wetenschappelijke) literatuur en (online) teachings van Boeddhistische meesters wordt mindfulness vergeleken met een ervaring van totale vrijheid. Een staat van zijn waarmee je in aanraking komt door je aandacht op het nu te richten. Daar vind je wijsheid in zijn natuurlijke vorm. Los van (voor)oordelen, gehechtheid of een specifieke vorm. Deze ervaring is ongrijpbaar en tegelijkertijd verbonden met de innerlijke natuur van elk voelend wezen. Deze innerlijke natuur is in alle helderheid (zonder vertroebeling) gelukkig en voldaan.
Door te mediteren (mindfulness) zijn mensen in staat om bij deze ervaring te komen. Mediteren kan je vergelijken met het trainen van de aandachtspier van de geest (mind), ‘wakkervallen’ of bewuste aanwezigheid in het hier en nu. Bewuste aanwezigheid in het nu is mindfulness en/of natuurlijke wijsheid en de dingen zien of herkennen zoals ze zijn.
Mindfulness is vrij eenvoudig te beoefenen. Eenvoudig betekent niet dat het een gemakkelijk kunstje is. Het trainen van de geest (mind) vergt oefening, doorzettingsvermogen, een open houding, tijd en motivatie. Je kan het zien als de kunst in het trainen van de geest (mind). Een kunst om inzicht in de natuurlijke of werkelijke aard der dingen te ervaren.
Deze Oosterse wijsheid (de wetenschap van hoe onze mind van nature werkt en hoe wij functioneren) is vanwege de gezondheidsvoordelen (eigenlijk bijproducten van regelmatige meditatiebeoefening) zoals ontspanning, vreugde, kalmte en een weldadig gevoel een inspiratiebron geworden voor verschillende disciplines in de Westerse cultuur en de -gezondheidswetenschappen.
Achtergrond MBSR/MBCT
Twee bekende mindfulness programma’s in het Westen die veelvuldig worden toegepast ter preventie en verlichting van pijn, stress en depressie zijn: mindfulness based stress reduction (MBSR) en mindfulness based cognitive therapy (MBCT).
MBSR is 45 jaar geleden opgezet door Jon Kabat-Zinn, een Amerikaanse arts, wetenschappelijk onderzoeker, meditatie- en yoga beoefenaar. Kabat-Zinn ontwikkelde met zijn programma een alternatief voor uitbehandelde patiënten ter verlichting van uiteenlopende klachten, chronische pijn en stress. Medicatie en reguliere therapie, destijds beschikbaar binnen de Westerse geneeskunde hielpen deze patiënten niet (meer).
In de MBSR-training stond niet zozeer het genezen van de ziekte op de voorgrond maar om patiënten te leren anders met hun klachten om te gaan. Patiënten werden met mindful bewegen, mindful eten en mindful aanwezig zijn in het hier en nu getraind om weer contact te maken met hun lichaam en met wat hun leven waarde gaf. Deze andere kijk en omgang met klachten verlichte het lijden van het lijden van deze patiënten.
Met behulp van aandachts-meditatie oftewel mindfulness zijn sindsdien tienduizenden patiënten variërend van hartziekte, kanker, stress gerelateerde maag-en darmproblematiek, hoge bloeddruk, angst- en paniekstoornissen, slaapproblemen en chronische pijn geholpen.
De toepassing van mindfulness werd in de jaren ’90 uitgebreid door (klinisch) psychologen en onderzoekers Zindel Segal, John Teasdale en Mark Williams. Zij werkten samen aan een behandelmethode om de terugval in een depressie (na herstel van een depressie) terug te dringen/voorkomen. Deze therapie is bekend als aandachtgerichte cognitieve therapie (ACT) en MBCT. Sindsdien worden methodieken uit MBCT en ACT preventief ingezet om depressieve klachten te transformeren door cultivering van een positiever zelfbeeld.
MBSR, ACT en MBCT wordt al een aantal decennia toegepast in klinische- en coachende settings. Sindsdien zijn er een aantal studies gedaan naar de effectiviteit van mindfulness, meditatie, MBSR en MBCT en neuroplasticiteit. Onderzoek heeft waarneembaar aangetoond dat onze hersenen al veranderen (tijdelijk), na een periode van minimaal acht weken lang een half uur dagelijkse meditatie beoefening.
Op mri scans werd zichtbaar waargenomen: een verdikking van hersengebieden die geassocieerd worden met het geheugen, emotie regulatie, leren en begripsvorming vanuit het perspectief van een ander en een slinking van de amygdala, een hersengebied verantwoordelijk voor het inschatten en reageren op vermeende dreigingen van buitenaf.
Dit soort studies verklaren waarom mindfulness programma’s effectief kunnen zijn bij het verlichten van fysiek- en mentaal lijden, zoals stress en depressie. En dat het regelmatig beoefenen van mindfulness bijdraagt aan het cultiveren van geluk en weerbaarheid in kritieke levensperioden.
Mindfulness & ademhaling
Onze ademhaling is onze vitale levensenergie. Het transporteert zuurstof naar vitale delen van het lichaam en vormt de brug tussen ons lichaam en onze geest (mind). Als je goed ademhaalt vanuit je buik, wordt je hartslag lager, heb je minder spanning in je spieren en voel je meer rust. Het lukt dan beter om het lichaam te ontspannen en de geest te kalmeren. Met een kalme geest ben je in staat waar te nemen van moment tot moment. De neiging om te reageren vanuit oude ingesleten reactiepatronen of emotie neemt af.
Met een goede diepe ademhaling wordt er rijkelijk zuurstof getransporteerd naar je hersenen, spieren en vitale organen zoals het hart. Zuurstof voorziet ons hele lichaam van energie. En bij een goede diepe uitademing is het lichaam via de longen beter in staat om afvalstoffen en gespannenheid los te laten.
Interesse in het aanbod van Moksi? Kijk op de agenda!
Voor vragen of aanmelding graag het contactformulier invullen.
Of stuur direct een mailtje naar hallo@moksi.nu.
Binnen drie dagen ontvang je van mij een reactie via e-mail of telefoon.